De reiziger

 

Ergens in een land hier ver vandaan werden de kinderen 's avonds in bed gestopt met een prop in de mond en vastgezet met een slot. Om half acht in de ochtend werden ze allemaal wakker gemaakt en dan stonden ze uitgeslapen op. Het systeem werkte perfect; er was rust en orde. Op een dag komt er een reiziger via de poorten binnen. Hij was een goede prater anders was hem dit niet gelukt. De bewoners van het land hielden vreemden liever buiten en waren op hun rust gesteld. Hij zag straten vol kinderen op skelters en diefje-met-verlos spelen of – natuurlijk zou het vreemd zijn als dat niet gebeurde – een spelletje op de computer spelen. 's Avonds werd het rustig op straat. Om zeven uur gingen de jongsten naar bed en zo ieder uur een groep, totdat om tien uur alle kinderen op bed lagen. De ouders gunden zichzelf nog een uur voor eigen bezigheden en gingen dan ook. Het leven begon de volgende dag stipt om half acht weer. De reiziger zag het een paar dagen aan en snapte niet hoe het kwam dat hij in alle andere landen vaak al voor zessen door een energiek kind, dat aandacht wilde of leven in de brouwerij, wakker werd geroepen en dat hier dan nog bij na twee uur de rust van het kerkhof heerste. Zoals reizigers dat doen om hun omgeving te begrijpen bedacht hij allerlei redenen. De kinderen waren zo actief dat het ze geen moeite kostte tot in de ochtend door te slapen. Allemaal zonder uitzondering. Dat is onwaarschijnlijk, vond hij. Zou er ergens iets in het eten zitten? Hijzelf merkte daar niets van, terwijl hij at wat de hotelier en zijn kinderen aten. Na een dag of zes vroeg hij naar de reden. Het antwoord verbaasde hem: “Is dat wel goed? Stikt er nooit een kind?” Nee het gaat altijd prima, was het antwoord. Iedereen is uitgerust. Ook op latere leeftijd zorgde die aangeleerde regelmaat ervoor dat mensen over het algemeen uitgerust, productief, vrolijk en opgeruimd bleven. Vreemde gewoontes tegenkomen zijn het plezier van de reiziger, maar zinnen niet altijd. Praten als Brugman tussen hagen dat kon hij en zo overtuigde hij de eigenaar van het kleine hotel de kinderen eens zonder prop in de mond naar bed te sturen. Drie werden er precies om half acht wakker, maar een begon al voor half zes te roepen dat hij wel zin in een zacht gekookt eitje had. “Ssstttt,” sliste zijn moeder dwingend, zelf nauwelijks wakker. De veranderingen in het hotel waren het verhaal van de dag. De Commissie Gang van zaken besloot er een gespreksavond aan het wijden in het gemeenschappelijke Lange Huis. De reiziger mocht er uitleggen waarom hij het voorstel had gedaan. Hij vertelde dat mensen verschillend zijn en niet allemaal in hetzelfde keurslijf passen. De een gedijt bij een vast routine, de ander bij flexibiliteit, de een is een ochtendmens, de ander een avond- of zelfs nachtmens. Mensen ontwikkelen zich beter in vrijheid. Je zag instemming in de zaal, maar ook twijfel en hier en daar onrust op de gezichten. De reiziger sprak met vuur en overtuigingskracht. Uiteindelijk werd besloten dat zij die dit wilden de sloten en proppen konden laten liggen. Het leven veranderde. 's Avonds waren de kinderen actief als de zon allang had plaats gemaakt voor de maan. Moeders zaten bij lamplicht te dammen met hun zonen en dochters. Jongeren lazen een boek totdat ze zelf naar bed wilden gaan. Al snel werd het nieuwe het gewone. Er waren vaders die het fijn vonden meer contact met hun kinderen te hebben. Er waren ouders die er vermoeid uit gingen zien. Er waren kinderen die gedijden bij het nieuwe leven. Andere kinderen zaten in de klas te knikkebollen. De verandering was een verrijking voor velen, maar deed anderen geen goed. De reiziger was goed uitgerust weer vertrokken naar een nieuwe bestemming.