Koers naar koe op poer

Dat krijg je er van als je een andere weg neemt dan die je kent. Dan denk je goed te fietsen, maar je ligt een graad of 40 uit de juiste koers. Voordeel je komt wel weer eens een koe op een poer tegen die je nog nog niet kent.

Bovendrijven

In het Pinksterweekend keek ik twee documentaires over Bob Dylan. De eerste was een zwart-wit registratie van een tour in het Verenigd Koninkrijk. Geen belichting, af en toe vrijwel zwarte – en altijd traag voorbij stromende – beelden. Stukken van Dont look back zaten ook in de tweede No Direction Home. Daarin zit de oude Bob zelf, die commentaar geeft op het wedervaren van die Bob's van vroeger. Inderdaad, meervoud. Hij speelt een rol in zijn eigen leven dat ook weer bestaat uit verschillende rollen die een paar zaken gemeenschappelijk hebben: nergens bij willen horen en teksten schrijven. Het publiek had ook een opvatting wie de echte Bob Dylan was, ze dachten het beter te weten dan hijzelf. Door de beelden komt een stuk geschiedenis van de Verenigde Staten als vanzelf bovendrijven. Ik heb er van genoten. (Een overzicht met BD-docu's.) *** Op het blog van een bevriende blogger kwam ik dit plaatje tegen. Bijna alle onderdelen herken ik, maar ik durf niet mijn wiel zo ver uit elkaar te halen als hier is gebeurd. Kan je dat wel en kan je het vervolgens ook weer in elkaar schroeven, dan bespaart dat wel een boel geld. Zelf bestelde ik vorige week maandag een nieuw voorwiel met naafdynamo. De naaf was kapot. De levertijd een á twee dagen. Het is er nog steeds niet. *** De rode vaan van het Avontuur staat strak. Het zicht naar boven wordt verhelderd met spons, trekker en hoogwerker. De aronskelk houd en blijf ik in de gaten houden. Er zitten al knoppen tussen de brandnetels. Het verbaast dat de gierzwaluwen in de duinen niet gieren. Ze vliegen als zwaluwen en zien er uit als zwaluwen, maar wel een beetje anders; het moeten wel gierzwaluwen zijn. Het water in de duinen staat hoog. De eenden, ganzen en zwamen zwemmen in de normaal gesproken vrijwel verdwenen plas. ***

---

Iedere woensdagmiddag fiets ik naar het strand, neem een duik en fiets weer terug. Op Facebook plaats ik later vrijwel altijd een aantal foto's. Eén of meer daarvan plaats ik hier. Steeds vaker schrijf ik mijn tekst (gedeeltelijk) al voor die tocht en voeg er achteraf nog wat zinnen en/of gedachten aan toe.

Boeken in mei

Laatst gelezen boek boven.

Verrassing is een verhalenbundel van Etgar Keret uit 2012. Nog geen tien pagina's lang zijn 37 van de 39 verhalen. Alleen De laatste tijd krijg ik hem juist wel omhoog en Surpriseparty (over respectievelijk de liefde of vriendschap tussen man en hond en een mislukt feest in een verhaal dat ogenschijnlijk clouloos doodbloedt) zijn langer.

De verhalen zijn veelal absurd, surrealistisch en met een licht filosofische kijk op de tragiek van het leven. Die tragiek is door de vele zelfmoorden die er in voor komen nadrukkelijk aanwezig. En het absurdisme kent ook daarbij geen grenzen. Iemand springt en valt te pletter op een verzekeringsagent. Als de verkoper van o.a. levensverzekeringen weer opgeknapt is, gaan zijn zaken vooruit. De hoofdpersoon uit Leugenland gaat op bezoek bij de leugens die hij als liegbeest ooit vertelde. Ze zijn blij dat ze verteld werden en ook in de onderlinge relaties doen ze er hun voordeel mee.

In Goudvis bedenkt een filmer als vorm voor een productie een montage van mensen die antwoorden op de vraag: Als een goudvis je zegt dat je een wens mag doen, welke zou dat dan zijn? Het is een verhaal met een bizarre en gelukkige afloop. In het verhaal Guave wordt ook een wens gedaan, een dodelijk slachtoffer van een vliegtuigramp vraagt als laatste wens aan een engel om vrede op aarde. De engel heeft er de pé in. Het was de lastigste en ingewikkeldste wens ooit.

Ineens wordt er aan de deur geklopt heet het eerste verhaal. Een Zweedse immigrant komt aan in Israël en wil een verhaal van de schrijver. Hij richt een pistool op hem om het af te dwingen. De schrijver zegt dat het moeilijk is om een verhaal te verzinnen met een loop op je gericht. De Zweed verklaart dat je in Zweden meestal iets krijgt als je er beleefd om vraagt, maar dat je in Israël dwang moet gebruiken als je iets wilt bereiken. “De Palestijnen vroegen vriendelijk om een eigen staat. Kregen ze die? Om de dooie dood niet. (…) Dit land verstaat alleen geweld en het maakt niet uit of het om politiek, economie of een parkeerplek gaat,” heeft die Zweed, naar eigen zeggen, geleerd. Buiten mijn boek bestookt Israël Gaza met bommen en schiet Hamas inferieur terug. Die strijd komt ook in in verschillende verhalen in Verrassing terug, in de vorm van aanslagen.

De verhalen zijn toch vooral lichte teksten met een vleug humor. Het is boek om af en toe te pakken niet om in een paar keer uit te lezen, zoals ik deed. De laatste zinnen van het laatste verhaal Welk dier ben je? zijn weer een leugen om bestwil. Een vader vertaalt een antwoord op de vraag uit de titel door een buitenlandse journaliste zo dat zijn zoon er niet bang van wordt, maar juist blij.

Volgende bespreking onder foto.

***

Summer van Ali Smith is een roman waarin niet alleen de Brexit, klimaatcrisis, vluchtelingen, maar ook de pandemie, inclusief lockdown, worden beschreven. Het boek is alleen vanwege dit aanhaken bij de actualiteit bijzonder. Zomer beschrijft de wereld van nu – inclusief voormalig Greenham Common activiste. De wereld aan de overkant van de Noordzee verschilt wel van die van hier; al was het alleen al om de literatuur – zoals deze – waarin spijkerhard wordt afgerekend met de politieke klasse die niet weet wat ze met een land wil, behalve dat ze haar instituties afbreekt en die halfhartig optreedt als ze maatregelen moet bedenken om het virus baas te worden.

De roman eindigt in juli 2020 en de snelle vaccinatiecampagne is nog niet verwerkt, maar die had het dodelijke en cynische begin toch niet kunnen verdoezelen. Het vaccin hangt al wel in de lucht:

“Mijn broer Robert rekent op de medische geniën die een vaccin zullen ontwikkelen. Ik reken op de geniën die ook het vaccin voor de climaat verandering ontdekken. Dan zouden we een toekomst kunnen hebben,” schrijft zus Sascha in een brief aan een Vietnamese vluchteling, waarin ook de vermoorde Georg Floyd voorbij komt.

Zomer springt heen-en-weer in de tijd. Terug gaat het als het leven van een vader en zoon wordt beschreven en als Duitsers (de zoon is Engels maar gaat met zijn vader mee) worden geïnterneerd op het Island of Man tijdens de Tweede Wereldoorlog. De gevangenen zijn vooral Joodse vluchtelingen die bij een beetje nadenken niet als handlangers van Hitler gezien hadden moeten worden. Zelfs de pianisten Landaur en Rawicz belanden achter het hek, eerder speelden ze nog voor Koningin en Koning.


 

In een oorlog neem je blijkbaar het zekere voor het onzekere en sluit je op wat je niet vertrouwt. Hoe tragisch, hoe ironisch.

De opgesloten zoon heeft ook een zomerzus in Duitsland. Als ze elkaar niet meer zullen zien, schrijven ze elkaar nog wel een brief. Versturen heeft geen zin. De brieven worden beide verbrand en zo bereiken ze elkaar nog wel, zoals je zus of broer niet uit kunt vlakken, maar tegen blijft komen. Het is een van de mooiere verhalen in Zomer.

Het lijkt over familiebanden te gaan. Maar in een boek waarin de wereld zich meet aan het ongelofelijke leven van de gierzwaluw, de kwaliteiten van licht, tijd en de ruimte om ons heen, wordt ook familie relatief en zijn er veel meer relaties mogelijk. We kunnen banden met mensen creëren: tussen broer en zus, maar ook met vreemden waaraan we brieven schrijven, voorbijgangers die we tegenkomen op het strand of leren kennen door verhalen uit een wazig hoofd, of waarin we ons verdiepen met een gestolen boek en vervolgens opzoeken als het al donker is en met hen waar we door het leven tegenaan lopen.

(Gek ik kom alweer Duinkerken tegen. Ook hier hier wordt met de opgeklopte dapperheid afgerekend. Het is onmiskenbaar dat het wordt gebruikt om het gevoel van nationale trots te versterken. De BBC komt er in wandel-, natuur- en geschiedenisprogramma's steeds op terug. We laten ons er niet door voor de gek houden, zegt een hoofdpersoon tegen zichzelf.)

 
Mooie gedachten te over, zelfs hele hippe, maar wel los geschreven van bakfietsoudertaal. Leven in het moment is zo'n idee. Hier kom ik de zin tegen: “Zelfs als ik midden in het hart ervan ben, kan ik toch niet bij dat hart komen.” De perfecte zomer, een jong leven en toch lijkt het leven net even elders te liggen. Mindfulness het klinkt prachtig, maar er is meer dan het individu die in het nu leeft, bespiedt door satellieten die van alles kunnen zien, maar niet doen wat vrijwel iedereen en alles nodig heeft. Je leeft met anderen en wilt dat dit zo blijft. Dat wil dit boek uitschreeuwen. Daarbij zit Summer vol magische subtiliteit en wil graag herlezen worden.

Zie voor andere delen: 
Autumn, Winter, en Spring
Er zijn Nederlandse vertalingen.

Volgende bespreking onder foto.

Vaccinatielocatie NDSM-werf.

***

Het boek On Western Terrorism; From Hiroshima to Drone Warfare is de weergave van een lang gesprek tussen de beroemde taalwetenschapper en even beroemde politiek commentator Noam Chomsky en filosoof en publicist Andre Vltchek. Het werd voor het eerst gepubliceerd in 2013 (daarna zouden nog 13 boeken verschijnen van Chomsky, met of zonder coauteurs).

De hele bespreking, hier.

Als het werkt, werkt het
Als je bang bent dat je in de slaapstand bent verzeild dan maakt dit boek je wakker. Recht op het doel af en met oog voor misstanden en constructies. Bijvoorbeeld deze, als er beweerd wordt 'China en Rusland doen of vinden dit of dat', kijk dan of het inderdaad alleen deze twee landen zijn of dat ook andere (grote) landen de visie delen. En leg je niet bij de gegeven zaken neer, want: “Dingen veranderen,” en zelfs de grootste constructies kunnen door beleid veranderd worden, zoals het aangetoond wordt met het voorbeeld dat Zuid-Korea de kapitaalvlucht aan banden legde met als sanctie zware straffen.

Door het boek heen kom je veel fijne mensen tegen. Een strijdbaar leven geeft voldoening. “Als je realistisch wilt zijn, dan ziet het er niet hoopvol uit, maar we hebben slechts twee keuzes: een is om te zeggen 'het is hopeloos, laten we het opgeven' en dan zal het ergste gebeuren. De andere is om te zeggen 'we zouden willen dat zaken beter worden, dus we zullen het proberen.' Als het werkt, dan werkt het, zo niet dan komen we uit bij de slechtste optie,” zegt de beroemde taalkundige aan het slot. Ter geruststelling wordt genoteerd dat Chomsky ook best een goed glas wijn lust.

Volgende bespreking onder foto.

***

In Atonement (Verzoening) van Ian McEwan de volgende tekst:

“(...) het zag het. De anderen, die zijn beweging opmerkten, keerden om, en volgden zijn blik. Het was een been in een boom. Een volwassen plataan., net in het blad. Het been hing 7 meter hoog, ingeklemd in de eerste vork van de stam, kaal, afgesneden boven de knie. Vanuit hun gezichtspunt was er geen bloed of afgescheurd vlees te zien. Het was een perfect been, bleek, schoon, klein genoeg om van een kind te zijn.”

Het citaat komt uit het begin van het meteen indringende deel twee van het boek. Het eerste deel komt daarentegen traag op gang. Het decor ervan is bekend uit zowel Britse roman als uit detectives. Landhuis, familie verwikkelingen, wie heeft het gedaan. De eerste 60 pagina's voegen niet veel toe aan wat je al eerder las in andere romans. Het slot van deel een slaat dan toe met enorme en beangstigende kracht. Het beschrijft het ontstaan van een obsessief waanbeeld bij het jonge zusje Briony, met enorme consequenties voor een aantal personages in het boek. Bijtende beelden en verhalen zullen de lezer vanaf hier niet meer loslaten.

Het eerste deel speelt zich af in 1935 (met een mogelijke oorlog nog op de achtergrond als verdienmodel), maar in de twee volgende delen spelen de eerste dagen van de Tweede Wereldoorlog een hoofdrol. Deel twee beschrijft de aftocht van de Britten uit Frankrijk via Duinkerken; een operatie waar er maar weinig is om trots op te zijn. Zelfs de later opgeklopte en steeds opnieuw vertelde inzet van kleine bootjes (plezier vaart, vissers e.d.) wordt ontdaan van zijn glorie. Deel drie beschrijft het werk in de ziekenhuizen; de gewonden en de verpleging.

Tenslotte eindigen we in 1999. Dan wordt duidelijk gemaakt hoe sommige mensen met alles weg komen, omdat ze daarvoor de talenten en middelen hebben; hoe gering het verschil tussen de mens in haar jeugd en in het latere leven is; en dat de jonge schrijfster, zoals verwacht later romancier is geworden. Dat laatste ligt voor de hand in een boek dat ook gaat over woorden, tekst, het creëren van beelden en schijven. Zoals wanneer Briony opmerkt dat “een moderne schrijver kan net zo min karakters en verwikkelingen beschrijven als een moderne componist een Mozart symfonie.”
 

Een boek dat traag begon was het meer dan waard om door te lezen.

Volgende bespreking onder foto.

***

“Iedere bom die wordt afgeworpen en elke kogel die wordt afgevuurd moet ergens gemaakt worden en waar dat ook is, dat kan bestreden worden.”
Leuze gebruikt door actiegroep Smash EDO en Campaign Against Arms trade, zie p. 50

---

Chris Rossdale’s Resisting Militarism: Direct Action and the Politics of Subversion (Edinburgh, 2019) heeft een aantrekkelijke titel voor iemand die zoals ik 35 jaar geleden begon als vredesactivist binnen de zogenaamde radicale tak (gericht op directe actie) van in de jaren tachtig omvangrijke beweging. Het boek gaat hier over de actie beweging in Engeland tegen wapenexporten en oorlog deze eeuw (en die is veel groter dan in Nederland).

De hele bespreking hier.

Rijk
Resisting militarism is een rijk boek. Voor jonge activisten en oude rotten is het een boek dat veel aspecten van het antimilitaristische actievoeren (wat hier toch wel heel veel wapenexport betreft) op een rij zet en becommentarieert. Het maakte bij mij gedachten aan eigen ervaringen los. Uiteindelijk probeert Rossdale met dit boek ruimte te creëren voor meer samenwerking tussen verschillende groepen en een bijdrage te leveren aan een antimilitaristisch netwerk dat deze verschillen niet groter maakt dan nodig en door een inclusieve houding inhoudelijk sterker en sociaal breder wordt om militarisme pootje te lichten. Een kernobservatie is dat er altijd een grens zit aan solidariteit en diversiteit. Pas als je dit constateert kan je de panelen, die tussen verschillende groepen staan, verschuiven of er tenminste over nadenken.

Door mijn kritische bespreking lijkt het alsof ik tegen heug en meug het boek heb gelezen. Tijdens het lezen heb ik me inderdaad wel eens geërgerd, maar er ook plezier mee gehad, erover nagedacht, en van geleerd.

Martin Broek

The book can be downloaded here.

---

Ik lees met moeite, maar wel graag. Het voordeel van een boek is dat als je er in zit dat relatief lang duurt. Dat maakt het makkelijker leesbaar dan losse artikelen. Vanaf 31 januari 2018, op de laatste dag van de maand, zet ik kort (het moet het lezen zelf niet in de weg staan) op een rijtje wat ik las. Want ook bij het onthouden kan ik wel wat steun gebruiken.

De reiziger

 

Ergens in een land hier ver vandaan werden de kinderen 's avonds in bed gestopt met een prop in de mond en vastgezet met een slot. Om half acht in de ochtend werden ze allemaal wakker gemaakt en dan stonden ze uitgeslapen op. Het systeem werkte perfect; er was rust en orde. Op een dag komt er een reiziger via de poorten binnen. Hij was een goede prater anders was hem dit niet gelukt. De bewoners van het land hielden vreemden liever buiten en waren op hun rust gesteld. Hij zag straten vol kinderen op skelters en diefje-met-verlos spelen of – natuurlijk zou het vreemd zijn als dat niet gebeurde – een spelletje op de computer spelen. 's Avonds werd het rustig op straat. Om zeven uur gingen de jongsten naar bed en zo ieder uur een groep, totdat om tien uur alle kinderen op bed lagen. De ouders gunden zichzelf nog een uur voor eigen bezigheden en gingen dan ook. Het leven begon de volgende dag stopt om half acht weer. De reiziger zag het een paar dagen aan en snapte niet hoe het kwam dat hij in alle andere landen vaak al voor zessen door een energiek kind, dat aandacht wilde of leven in de brouwerij, wakker werd geroepen en dat hier dan nog bij na twee uur de rust van het kerkhof heerste. Zoals reizigers dat doen om hun omgeving te begrijpen bedacht hij allerlei redenen. De kinderen waren zo actief dat het ze geen moeite kostte tot in de ochtend door te slapen. Allemaal zonder uitzondering. Dat is onwaarschijnlijk, vond hij. Zou er ergens iets in het eten zitten? Hijzelf merkte daar niets van, terwijl hij at wat de hotelier en zijn kinderen aten. Na een dag of zes vroeg hij naar de reden. Het antwoord verbaasde hem: “Is dat wel goed? Stikt er nooit een kind?” Nee het gaat altijd prima, was het antwoord. Iedereen is uitgerust. Ook op latere leeftijd zorgde die aangeleerde regelmaat ervoor dat mensen over het algemeen uitgerust, productief, vrolijk en opgeruimd bleven. Vreemde gewoontes tegenkomen zijn het plezier van de reiziger, maar zinnen niet altijd. Praten als Brugman tussen hagen dat kon hij en zo overtuigde hij de eigenaar van het kleine hotel de kinderen eens zonder prop in de mond naar bed te sturen. Drie werden er precies om half acht wakker, maar een begon al voor half zes te roepen dat hij wel zin in een zacht gekookt eitje had. “Ssstttt,” sliste zijn moeder dwingend, zelf nauwelijks wakker. De veranderingen in het hotel waren het verhaal van de dag. De Commissie Gang van zaken besloot er een gespreksavond aan het wijden in het gemeenschappelijke Lange Huis. De reiziger mocht er uitleggen waarom hij het voorstel had gedaan. Hij vertelde dat mensen verschillend zijn en niet allemaal in hetzelfde keurslijf passen. De een gedijt bij een vast routine, de ander bij flexibiliteit, de een is een ochtendmens, de ander een avond- of zelfs nachtmens. Mensen ontwikkelen zich beter in vrijheid. Je zag instemming in de zaal, maar ook twijfel en hier en daar onrust op de gezichten. De reiziger sprak met vuur en overtuigingskracht. Uiteindelijk werd besloten dat zij die dit wilden de sloten en proppen konden laten liggen. Het leven veranderde. 's Avonds waren de kinderen actief als de zon allang had plaats gemaakt voor de maan. Moeders zaten bij lamplicht te dammen met hun zonen en dochters. Jongeren lazen een boek totdat ze zelf naar bed wilden gaan. Al snel werd het nieuwe het gewone. Er waren vaders die het fijn vonden meer contact met hun kinderen te hebben. Er waren ouders die er vermoeid uit gingen zien. Er waren kinderen die gedijden bij het nieuwe leven. Andere kinderen zaten in de klas te knikkebollen. De verandering was een verrijking voor velen, maar deed anderen geen goed. De reiziger was goed uitgerust weer vertrokken naar een nieuwe bestemming.

Helden

 

Van Held naar held gaat de tocht. Het zijn allemaal mannen. Bij actief zoeken zou er vast een vrouw bovendrijven waarvoor een beeld is geplaatst. De kerken (de nieuwe en de oude) van Groenlo zijn genoemd naar vrijgemaakt slaaf en kortstondig paus Calixtus. Hij hield het als hoofd van de katholieke kerk maar vijf jaar vol en werd toen vermoord, omdat hij te zwak optrad tegen zondaars. Achttien eeuwen later vind je zijn nam terug in de Achterhoek. In de muur van de kerk zijn drie schedels gemetseld, als memento mori. Midden in Borculo staat een beeld van schoolmeester, streekhistoricus en publicist Hendrik Willem Heuvel. Hij staat naast de kerk. Aansprekend is het brilletje van de intellectueel op zijn neus. In zijn werkje 'Een vijand van Stad en Land' uit 1909 bond hij de strijd met de drank aan. Het is de dichter, hoveling, diplomaat en krijgsheer van Engelse komaf Sir Phillip Sidney waar ik vervolgens op stuit. In 1986 kreeg hij van de gemeente Warnsveld een herdenkingssteen, die werd geplaatst op de plek waar hij vier eeuwen eerder gesneuveld was bij het bevechten van de Spaanse aanwezigheid in Nederland. Een klein stukje verder kijk ik naar de Saltpoort die in 1444-46 werd gebouwd. Hij kreeg echter zijn naam door de stadsmuzikant Thomas Drogenap, die de toren in het midden van de 16e eeuw bewoonde. Of hij daar ook vrouw en kinderen had, verteld de geschiedenis niet. Wel dat hij vermoedelijk door liefde voor de drank aan zijn bijnaam kwam. Misschien zag ik de echte held wel op een lantarenpaal staan, in de lucht hangen, in een nep Keith Haring, of is het die man die met een trilstamper het zand laat inklinken; niemand die het na een dag meer ziet, maar de tegels liggen daardoor wel recht. Of is het …? Of bestaan helden maar zelden? Lafbekken zijn er vandaag genoeg. O jee er zit een inlichtingendienst, laten we het gebouw maar plat bombarderen. Oh er wonen ook mensen. Er zit ook pers. Die moeten dan maar elders gaan wonen, werken, leven. We sturen wel een briefje voor de klap. Het vernielen is acuut noodzakelijk. Tijdens mijn korte vakantie in het oosten las ik uit een eerder vakantieschrijfsel uit 2014: “Elders in diezelfde krant dat het aantal doden in Gaza al boven de 500 is gekomen. Een oplossing lijkt ver weg.” Stil blijven is geen optie.

Laat de rijken

Het is maar hoe je het brengt. De Telegraaf weet me te verlokken om op de volgende bepaald niet korte kop te klikken: Gigantische vetberg ontdekt in Engels riool: kolos van 300.000 kilo en kilometer lang. Het is vies en ik weet dat er geen vet en vochtioge doekjes het toilet in moeten. Als je mensen kan verleiden deze smerigheid te lezen, dan is er nog hoop dat ze ook mooiere dingen zullen lezen. Waarom zijn er mensen niet van de buis te slaan. Heb je ze net in het ene programma gehad, dan duiken ze al weer elders op, van sport naar spelletjes, van spelletjes naar nieuws of documentaire. Eén programma tegelijk, meer gezichten en meer variatie. Zelfs als dit voorstel ten koste moet gaan van Menno Bentveld, de aangename presentator bij Vroege Vogels en nu ook van het programma Waterman over de waterhuishouding van Nederland en de problemen die we daar veroorzaken. Toch nog maar even kijken voordat ik het te zeggen heb in Hilversum. *** Het waait de eerste kilometers lekker in de rug. De terugweg 4 á 5 Beaufort tegen. De weg naar Almere passeer ik. Er zit een hek voor. Vissers turen op het Markermeer wijsgerig in hun fuik. Al voor ik vertrek hoor ik dat hypocampus, het onderdeel in de hersenen voor het opslaan van nieuwe herinneringen, ook zeepaardje betekent. Ze lijken op elkaar. Voor de buitendeur gaat nieuwe elektra de grond in. Op de plek waar jarenlang een windmolenparkje stond met wieken op rode poten, komt weer een nieuw parkje. Ik ben er blij mee (niet om hoe energie voorziening is georganiseerd). Mij storen de molens niet en jarenlang was het een baken op mijn tocht. De volkskritiek op de draaiende wieken is volgens sommigen een weg naar politieke organisatie. Ze zitten er weer naast, vrees ik. Jarenlang draaide de Westerse economie op fossiel. Hier uit Limburg en de Noordzee, maar veel ook van elders. Nu draait hij zichtbaar en dat zint niet. De vuurtoren, Het Paard van Marken, is ondanks de afstand 7 km, te zien, maar lijkt weg te varen op een tanker. De Rote Fahne wappert in het water. De parasitaire sluipwesp zoekt een prooi. Een snoekbaars met scherpe tanden ligt dood op het fietspad. Als ik thuis kom haal ik de boeken uit de stoel. Er ligt ook een tekst: “Wij zeggen hardop: Nee! Laat de rijken de crisis betalen!” Veel kritiek en ideeën op een A5. Er zit hip een QR-code bij die me naar naar een FB-eventpagina leidt. Maar 'wat vond je onderweg het mooist' werd me gevraagd. Het waren de herfstkleuren van de lentebladeren van de populieren. *** Als ik ritme, piano en sax hoor dan heb ik het idee dat ik de muziek al ken, verschenen ergens uit de jaren kort voor mijn geboorte. Maar dit is gloednieuw; uit februari van dit jaar. Het stoomt, stroomt en glijdt voort door de stedelijke omgeving en over grof korrelig landschap. Tegelijkertijd is het muziek losgezongen van de maatschappelijke ordening zoals we die dagelijks tegenkomen. Een lange vlucht naar waar je al bent; om het anders te zien.

---

Iedere woensdagmiddag fiets ik naar het strand, neem een duik en fiets weer terug. Op Facebook plaats ik later vrijwel altijd een aantal foto's. Eén of meer daarvan plaats ik hier. Steeds vaker schrijf ik mijn tekst (gedeeltelijk) al voor die tocht en voeg er achteraf nog wat zinnen en/of gedachten aan toe. Deze week kwam het er niet van. Daarom heb ik mijn tocht van vrijdag verwerkt.