Het gehucht is een prachtig gekozen Noord-Hollandse locatie voor een roman; het is een verrommelde plek, en van God, gebod en gezag verlaten.
Job is een wereldberoemd schilder. Hij heeft één model en dat is Maria. Zij werd getroffen door polio en is mank. In het begin waren er praktische en kostenoverwegingen voor de keuze voor haar als model. Ze was altijd aanwezig en een oppas was niet nodig als ze poseerde. Sinds de dood van zijn vrouw Claudia 36 jaar geleden, zorgt Job voor zijn dochter en gebruikt haar als object voor het uitsmeren van zijn beroemdheid. Hij doet dat met het aplomb van een man waar naar geluisterd moet worden, terwijl het andersom niet nodig is.
Het eerste schilderij dat hij van Maria maakte was tijdens het begraven van het lichaam van Claudia in de tuin. Het hangt nu in New York. In de periode dat het boek speelt (het wordt verdeeld in drie hoofdstukken die ieder een maand bestrijken: april, augustus en december) werkt hij moeizaam aan een portret in de Maria-serie. Dorrestein werd voor het beschreven beeld hiervan geïnspireerd door Andrew Wyeth’s Christina’s World. Ze beschrijft het schilderen van de moeizame en onnatuurlijke pose die daarop te zien is en hoe het model voor Maria's Wereld in die houding gedwongen wordt door de kunstenaar die ook haar vader is. Job zelf is een inmiddels oudere man, van naar schatting eind zestig, begin zeventig, die graag jong wil blijven en zich geneert voor zijn lichte incontinentie.
Tekst loopt door onder schilderij.
 |
| Bron: One on One: Andrew Wyeth’s Christina’s World |
Casper en zijn vrouw maken het leven, vormen het naar hun wens, tot in het extreme. “Geen tand zo astrant of hij was recht te zetten: geen foutje van moeder Natuur of het viel te verbeteren,” zo was het bij Xandra als meisje met schots en scheef gebit al begonnen. Nu bepalen ze het geslacht van hun komende kind in een gender kliniek (een jongen) en lopen vooruit op het volgende daarna geplande kind (een meisje). Voor de eerste geboorte krijgt Xandra een nieuwe neus en als de dochter geboren zal worden krijgt ze nieuwe borsten. Niets wordt aan het toeval overgelaten. Toch kampt de door zijn moeder verwende Casper met een snoepstoornis. Een hele doos chocolade zoenen gaat in een vreetkick op en hij is dan ook te dik en heeft verweekte billen. Rennen doet hij wel en dat samen met Felicity, wat weer leidt tot jaloezie aan de kant van Xandra.
In de tuin van het huis van Job ligt Claudia onder gele rozen begraven. Dezelfde soort als ze voor zich hield op haar bruiloft. Job heeft zijn vrouwen, zowel dochter als vrouw, in zijn greep en houdt ze zelfs als ze dood zijn dichtbij. Hij bepaalt, zij dienen te volgen en niet zelf de toon te zetten, anders volgt er een verbale of lichamelijke reactie.
Je voelt tijdens het lezen belangrijke verwikkelingen al vroeg aankomen. Dat is niet hinderlijk, want het verhaal is de verpakking voor verschillende visies op het thema beschikken over het eigen lichaam met en liefst zonder gebreken. Dat loopt van plastische chirurgie, geloven in wondermiddelen, zich onttrekken aan een dominante vader, man of vrouw, naar inzet om het eigen lijf met gezondheidsmanie te vormen naar het gewenste ideaal.
Afhankelijkheid is niet nodig. Zelfs een mank persoon is met een rijbewijs mobiel en vrij om te bewegen. In de praktijk kan dit tegenvallen, maar dat heeft met een handicap weinig te maken. Dit is mijn lichaam is een verhaal vol leven, morbide ontwikkelingen, over de moderne visies op het lijf en leden, en daarbij krijg je ook nog eens een feministische blik op relaties, die als terloops naar binnen glijdt.
Doordat het extreme weer zo'n belangrijke rol speelt – zelfs de ringvaart staat droog in november en de bomen laten hun bladeren al in augustus vallen door de droogte –, lijkt het een verhaal dat in de laatste jaren geschreven is, maar blijkbaar speelt dit thema ook al bijna drie decennia eerder een belangrijke rol in de samenleving.* Ook de ontkenning van de klimatologische veranderingen wordt al genoemd.
Het zich onttrekken aan Job en het zelf beschikken over lijf en leden speelt eveneens een grote rol. Als Felecity en Casper, en Maria, een stap in die richting zetten dan gaat het zelfs regenen. Duidelijk is dat de buien zeer gewenst zijn in dit
verhaal.
De titel wordt rechtstreeks gekoppeld aan het
lijkvocht van de begraven Claudia in de tuin dat in de bron sijpelde
waaruit Job veel dronk. Hij denkt aan de
woorden van Jezus 'Neem en eet, want dit is mijn lichaam' en
vraagt zich af of Claudia voort leefde door hem of hij door haar.
Job blijft uiteindelijk achter met die sporen van Claudia en de dooddoener dat een grote tegenslag waar hij tegenop knalde niet het einde van de wereld betekent en Xandra zal
bevallen, maar of … nee stop, die afloop blijft buiten beeld in dit prettige boekje
dat door scholieren gecategoriseerd wordt als streekroman,
psychologisch verhaal, of zelfs een gothic novel.
Misschien is het van dit alles wat, en daarbij ook nog een romcom
boek. Het is helder van opzet en zonder
moeilijk doenerij geschrevenen en behandelt een kijk op ontwikkelingen in de samenleving die bijna drie decennia later nog actueel is.
Voor wie een afkraak recensie wil lezen. Maarten 't Hart heeft zijn best gedaan en noemt het een niemendalletje met, als het verhaal dreigt vast te lopen, uitbundige aandacht voor eten en gerechten.
Noot:
Sterker nog Fregory Elliot schrijft in Chaos in Heavens; The Forgotten History of Climate Change dat het onderwerp al eeuwen op de agenda staat.
 | |
| Commerciële uitgave door Atlas Contact, 1999 |
Voor wie een afkraak recensie wil lezen. Maarten 't Hart heeft zijn best gedaan en noemt het een niemendalletje met, als het verhaal dreigt vast te lopen, uitbundige aandacht voor eten en gerechten.
Noot:
Sterker nog Fregory Elliot schrijft in Chaos in Heavens; The Forgotten History of Climate Change dat het onderwerp al eeuwen op de agenda staat.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten