Zomer hitte

 

Zomerhitte is het boekenweekgeschenk voor 2005. Het is een echte Jan Wolkers “waarin alle elementen van zijn rijke oeuvre terugkeren, liefde en dood, kunst en religie, natuur, noodlot en geweld,” aldus de tekst op de achterkant van de buitenkaft. De schrijver zit zelf geleund tegen een duin onder die tekst. De andere helft van de foto, met een jonge vrouw die bloot voor de zee en met haar jurk als vlag nog in de rechterhand, staat op de voorkant van het boekje. Omdat dit ook echt Wolkers is en daarom zo'n mooie vondst, plaats ik de hele buitenkaft, zowel de voor- als achterzijde ↑.

In Zomerhitte lees je over velduilen en hun assertieve handelen, over een nest staartmezen en over morieltjes. Voor die laatste paddenstoelen kwam de hoofdpersoon naar het eiland om ze te fotograferen voor een culinair tijdschrift. Je komt in Zomerhitte tussen veel meer plantjes, ook de bremraap en het duizendguldenkruid tegen. Hoe vaak zal dat gebeuren in een roman of novelle. Je voelt, door het verhaal vol geilheid en seks (ook echt Wolkers), misdaad en suspense en oude mannen visies op de jeugd van tegenwoordig heen, de liefde voor de natuur.

In de jaren 2002 en 2003 zond de VPRO het kinderprogramma 'De achtertuin van Jan Wolkers' uit in Vila Achterwerk. Met zijn zachte stem vertelde hij over het leven in zijn eigen kleine stukje natuur. Wolkers hield van Texel. Vanaf 1969 kwam hij er ieder jaar voor en na de zomer. In '81 verhuisde het gezin Wolkers naar het eiland, zo meldt een artikel over zijn leven aldaar. Of Texel het Waddeneiland is waarop Zomerhitte zich afspeelt? Het staat nergens. Maar het zou goed mogelijk zijn. Het is in ieder geval geschreven op het eiland en volgens de Texelse VVV komt Paal 12 voor in het boek. Dat heb ik kennelijk bij het lezen gemist.

Het zou Wolkers' laatste boek worden. In 2007 overleed hij op Texel. Hij was net geen 82 jaar geworden. Monique van der Ven regisseerde op dat moment de film Zomerhitte met een script naar het geschenk. Het was inmiddels ruim dertig jaar na de film Turks Fruit (1973), ook naar een boek van Wolkers, waarin zij als actrice achter op een fiets door Amsterdam zwierde. Een mooi, vrolijk en onvergetelijk fragment uit de Nederlandse cinema.

De film Zomerhitte werd niet goed ontvangen: “knullig plot” en “houterig acteren” stond bijvoorbeeld in het Parool. Ter verdediging kan worden opgemerkt dat het boekje zelf ook niet het meest doordachte verloop kent, ook hier wat knullig beschreven verwikelingen. Maar we hebben altijd de achtertuin nog en voor wie meer de diepte in wil, is er de door de schrijver zelf geregisseerde biografie.