Updike was destijds een opkomend schrijver die indruk maakte met Run Rabit Run over een verveelde basketbalspeler. Voor dat boek is in deze versie van de halenbundel een advertentie opgenomen (zie illustratie).
De 19 verhalen uit Pigeon feathers... maken indruk doordat je door de ogen van de schrijver de samenleving van de Verenigde Staten van de jaren vijftig instapt. De verhalen zijn autobiografisch van karakter en volgen een een paar maal eenzelfde stramien. Het verhuizen van een stadje naar boerderij bij een dorp is er er daarvan een. In een andere verhaallijn komt een gezin met baby terug uit Engeland naar Pennsylvania in de Verenigde Staten. De verhalen spelen grotendeels op het platteland. Hooguit zijn er familiebezoeken aan Boston of zijn er jongeren uit de dorpse wereld die uitgaan in Philadelphia.
Het blijkt een persoon uit de immigrantengroep die vanaf eind-17e tot in de 18e eeuw uit het zuiden van Duitsland, het oosten van Frankrijk (Elzas en Lotharingen) en Zwitserland kwam en zich vestigde in de staten Pennsylvania, Maryland, Virginia en Noord Carolina. Ze spreken een taal die Pennsylvania-Duits of Pennsilvaans wordt genoemd en in het Engels ook wel wordt aangeduid met Pennsylvania Dutch waardoor de verwarring ontstaat dat dit iets met Nederland te maken heeft. De voorouders van John Updike kwamen overigens wél uit Nederland. De naam Updike komt van de Nederlandse familienaam: Op de Dijk.
Het titel verhaal Pigeon Feathers is veruit het langste. Het beschrijft een gezin dat is verhuisd vanuit de stad naar een boerderij. De vader vindt het verkassen naar het platteland maar niets en is het ook niet met zijn vrouw eens dat landbouw op een organische manier zou moeten. Hij vindt dat terugkeren naar de prehistorie. Kunstmest en pesticiden zijn de vooruitgang. Zelfs het middel DDT wordt in die positieve context genoemd. (Het werd in Nederland in 1973 verboden vanwege de schadelijkheid voor de natuur en zo kwamen daarna bijvoorbeeld de ooievaars weer terug).
David, de zoon, vraagt zich af of God wel bestaat en waar de hemel is, van beide ziet hij immers niets. De hemel is in het mooie wat iemand als Jefferson achterliet, zegt de predikant tijdens de catechisatie. Natie en geloof in een adem, het is tot op vandaag een mankemen in het sociale weefsel van de States. David vond het destijds al een dooddoener van bedenkelijk allooi. Uiteindelijk ziet hij God - ook eigenaardig - wel terug in de veren van de door hem doodgeschoten duiven.
Het aan elkaar knopen van verschillende belevenissen tot een enkel verhaal komt verschillende keren in de bundel voor. In sommige verhalen bevatten zelfs de titels ieder bouwsteeentje, zoals in het laatste Packed dirt, churchgoing, a dying cat, a traded car. De aangestampte looproutes leiden er naar gewoontes tijdens het opgroeien (samen naar de kerk) en van de – inmiddels herkenbare – vader die met een hartkwaal in het ziekenhuis is opgenomen en zich zorgen maakt om zijn auto.
In het eerste verhaal Walter Briggs speelt een stel in de auto een spel door zoveel mogelijk kenmerken van personen die ze eerder ontmoeten uit het geheugen gevist op te noemen. Het brengt de man en vrouw dichter bijelkaar, hoewel er ook oud zeer opduikt.
Heel nauwkeurig worden situaties uitgewerkt. Het is bijvoorbeeld mooi om te zien hoe een jongen op de kermis wordt geholpen door een kermisklant, zodat hij niet al zijn geld verliest aan het rad van avontuur. Er zijn ook de drie meiden die in badkleding en op blote voeten naar de A&P supermarkt komen en daar door de bedrijfsleider vermanend worden toegesproken, wat bij hen tot een blos van schaamte leidt en dat weer tot verontwaardiging bij een jonge medewerker van de supermarkt die vindt dat het nodeloos grievend is om hen in verlegenheid te brengen. Hij hangt daarom zijn supermarktkledij aan de wilgen en vertrekt.
Er is een vader die een verhaaltje aan zijn dochter vertelt dat haar wil leren zichzelf niet te verloochenen ook als dat gemakkelijker lijkt. Het is heel klein, heel eenvoudig, maar ook precies en waardevol. Elders een neerbuigende opmerking naar gekleurde mensen in het verhaal de Doctor's wife; zwarte levens deden er ook toen al toe, al was dat ook toen niet voor iedereen duidelijk. In the crow in the woods blijkt dat het buitengewone door sommige mensen wordt gemist en ze als vanzelfsprekend door gaan met en naar het gewone.
Het is interessant om de verhalen over een land waar geen ontkomen aan is, maar dat intussen net als andere landen flink veranderd is bijvoorbeeld door de nieuwe technologieën en de invloed die deze hebben op tijd en ruimte. Bovendien is het prettig over het land te lezen zonder de opdringerige beeldvorming die vanuit de Verenigde Staten van Amerika over de wereld wordt uitgetort. Het gaat over een land met mensen, minderheden en alledaagse zaken. Het kleurt mijn beeld bij. Toch zijn er veel boeken die ik met meer plezier heb gelezen dan deze portretjes over het inmiddels verdwenen – en veel intiemer overkomende dan het huidige – leven van alle dag in de Verenigde Staten van zo'n zeventig jaar geleden.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten