Zoiets

De tocht ging heen en weer. Het eerste stuk van de heenweg een bekende route naar de Blauwe Kamer. Daar de pont naar Opheusden en dan verder, steeds maar verder, tegen de stroom in, richting het veer naar Pannerden. Dan zou ik er bijna zijn; bij die plaats met de vreemde naam: Babberich. En dan twee dagen later weer terug met twee andere ponten. Babberich waar komt het vandaan? Het is mogelijk een combinatie van een persoonsnaam 'Babbo' met 'borch' of 'berg' meldt wikipedia. Ik ging er naar de camping bij het landgoed met de nogal lugubere naam, Halsaf. Voor die naam zijn twee verklaringen: er stond een guillotine op de binnenplaats en de andere luidt dat er een niet bang uitgevallen dienstmaagd was die het zwaard hanteerde tegen rovers. De volgende dag op de fiets, rond de heuvels van het Montferland en langs een stuk Oude Rijn waar nog water in stond. Tussendoor rusten bij een beeldje van de Heilige Vitus. Wie? De heilige die veel goeds deed, maar zijn vader was het er niet mee eens dat hij Christen werd en martelde zijn zoon om hem het geloof af te leren. Later bij de Christenvervolging in Rome werd Vitus weer wreed aangepakt. Het zou in het jaar 303 zijn dood betekenen. Hij was toen zo'n jaar of dertien oud. In 's Heerenberg zie ik een vuurwants. Voor het eerst, en dat tot verbazing van mijn zoon. Een neef vindt zo'n prachtig getekend insect zien ook al de gewoonste zaak van de wereld. Deze wants komt inderdaad in het hele land voor. Als fietser zie je ze misschien minder. Zal dat het zijn? Deze zag ik ook doordat ik een vergeet-mij-nietje wilde fotograferen. Hoe niet speciaal het ook was, toch nog steeds blij dat ik dit mooi getekende dier gezien heb. Niet ver van die wantsen stond een bronzen beeld van een heks. In het huis ernaast woonde Mechteld ten Ham, waarover vroeg zeventiende eeuw het verhaal rond ging dat ze een heks zou zijn. Ze liet zich testen en bleef drijven, en heeft de twijfelachtige eer de laatste vrouw te zijn geweest in Nederland die (op tachtigjarige leeftijd) op de brandstapel belandde. Na Vitus nog meer menselijke narigheid.     Op een serieus ogend bordje naast het beeld deze wonderlijke tekst: “Hoewel Mechteld ten Ham waarschijnlijk geen echte heks is geweest (…).” Is dat een flauwe stijlfiguur, een compromis, of een verkooptekst voor meer toerisme? In de tuin van het prachtige plaatselijke kasteel staat kunst, zoals het insectendorp. Van dit werk zijn vier beeldjes gestolen en vervangen door een foto ervan.     Als ik zoek op holle bomen in 's Heerenberg dan kom ik het omzagen tegen van bomen in de kasteeltuin door een of meerdere vandalen die nog niet in de kraag zijn gevat. Sowieso lijkt er een vandalen probleem in het pittoreske oude stadje.      Slopers en dieven als je dan toch wat moet doen, haal dan dat bordje weg of bik het achterlijke woord 'waarschijnlijk' eruit. Om het met recht en reden te doen (en niet als vandaal) schrijf er een ronkende verklaring naar de pers bij over de rol van hekserij in de eeuwenlange onderdrukking van de vrouw. (Een paar weken later kwam ik op Facebook een tekst tegen over het boek Caliban and the Witch: Women, the Body, and Primitive Accumulation, van Silvia Federici (hier een fragment daaruit): “The 'Great Witch-Hunt' that marked Europe from the 15th to the 17th century was one of the class campaigns to transform women’s bodies to serve capital, at the end of which women had been “socialized” into a system that separated their unpaid reproductive work in the home from the waged work of their male partners in the factory. It took the burning at the stake of hundreds of thousands of women and the torture of many more to produce and institutionalize the new sexual order and for women and men to internalize it.” Je kan het als uitgangspunt nemen.